Με κάθε επισημότητα και με την παρουσία του Πρωθυπουργού πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του αυτοκινητόδρομου «Ακτίου- Αμβρακίας» που ενίοτε θύμιζε το «γιοφύρι της Άρτας».
Με αυτή την αφορμή γράφτηκαν και ειπώθηκαν πολλά για τον αναπτυξιακό και κοινωνικό χαρακτήρα που θα έχει το συγκεκριμένο έργο για την ευρύτερη περιοχή.
Σταχυολογώ τα πιο σημαντικά :
1. Συνδέει δύο μεγάλα & σύγχρονα έργα της Δυτικής Ελλάδας, την Ιόνια οδό και την υποθαλάσσια ζεύξη Ακτίου- Πρέβεζας.
2. Βελτιώνει την πρόσβαση στο αεροδρόμιο του Ακτίου και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, αυξάνοντας σημαντικά την εμβέλεια τους.
3. Συμβάλει στην περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη της παράκτιας ζώνης της Αιτωλοακαρνανίας, της Λευκάδας, της Πρέβεζας κλπ.
4. Μειώνει αισθητά χρόνους και αποστάσεις από τα μεγάλα αστικά κέντρα, βελτιώνοντας σημαντικά τη συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση.
5. Επειδή όμως οι πολίτες της περιοχή μας δεν ξεχνάνε το γεγονός ότι το παλιό οδικό δίκτυο ευθύνεται για πολλές ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν τα τελευταία χρόνια στην άσφαλτο, θεωρώ ότι το πιο σημαντικό κοινωνικό όφελος που θα προκύψει, αφορά την οδική
ασφάλεια και τη μείωση των τροχαίων.
Δόθηκε πλέον ολοκληρωμένο το έργο στην κυκλοφορία, όμως το μεγάλο ερωτηματικό παραμένει στους πολίτες της περιοχής και όχι μόνο: Γιατί ένα τόσο σημαντικό έργο, που είχε από την αρχή εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, χρειάστηκε 15 ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί, αυξάνοντας δυσανάλογα τον αρχικό του προϋπολογισμό;
Θα επιχειρήσω, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, να δώσω μερικές απαντήσεις από την προσωπική εμπειρία της 8χρονης Νομαρχιακής μου θητείας αλλά και την πληροφόρηση που φρόντισα να έχω τα επόμενα χρόνια.
Το Ιστορικό του έργου.
Στις αρχές του 2000 υπήρξαν οι πρώτες σκέψεις για την κατασκευή ενός σύγχρονου οδικού άξονα που θα συνέδεε τον Δυτικό Άξονα (Ιόνια Οδός) με την υποθαλάσσια Ζεύξη Ακτίου-Πρέβεζας, που μόλις είχε ολοκληρωθεί, θα έφτανε στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας και θα κατέληγε στα Ελληνοαλβανικά σύνορα..
Θα ήταν η «Παραϊόνια Οδός», ο πρώτος ουσιαστικά ολοκληρωμένος κάθετος άξονας της Ιόνιας Οδού, που θα αποτελούσε και βασικό κλάδο του Διευρωπαϊκού Δικτύου Ε55.
Όπως συμβαίνει στη χώρα μας σε ανάλογες περιπτώσεις, είχαμε αλλαγές επί αλλαγών και σχέδια επί σχεδίων, με τελική κατάληξη να αποφασιστεί μόνο η κατασκευή του τμήματος από την Αμβρακία μέχρι την Πρέβεζα ( Α52), δίνοντάς του αργότερα και την ονομασία «Αμβρακία Οδός».
Η μελέτη εκπονήθηκε την περίοδο που Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Έργων ήταν ο συμπατριώτης μας Γιώργος Τρυφωνίδης, ο οποίος και συνέβαλε αποφασιστικά στο να ξεπεραστούν διάφορα προβλήματα. Καθοριστική ήταν επίσης και η συνεισφορά των 5 Νομαρχών της περιοχής (Αιτωλοακαρνανίας, Θεσπρωτίας, Κέρκυρας, Λευκάδας και Πρέβεζας), οι οποίοι σε πλήρη συντονισμό και αγαστή συνεργασία, έκαναν τις αναγκαίες παρεμβάσεις κάθε φορά που προέκυπταν προσκόμματα στην εξέλιξη του φακέλου του έργου.
Και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι χρειάστηκε να συναντηθούν πολλές φορές και να επισκεφθούν το αρμόδιο Υπουργείο.
Τελικά ξεπερνώντας πολλές δυσκολίες, το έργο δημοπρατήθηκε το 2009 (με Κυβέρνηση ΝΔ) και ένα χρόνο αργότερα και συγκεκριμένα στις 16 Μαρτίου 2010 ( με Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ) υπογράφονται οι συμβάσεις με τους αναδόχους, με καταληκτικό χρόνο παράδοσης του έργου το έτος 2013.
Βασικές αιτίες καθυστέρησης.
Αν κάποιος αναζητήσει τα βασικά αίτια, που το έργο αυτό «βάλτωσε» και αντί να παραδοθεί σε 3 χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης παραδόθηκε σε 13, θα τα βρει στις κακοδαιμονίες του πολιτικού συστήματος και των λαθεμένων επιλογών του, στις αδυναμίες των τεχνικών υπηρεσιών και κυρίως στην οικονομική και τεχνική ανεπάρκεια των κατασκευαστικών εταιρειών την
περίοδο της κρίσης.
Σημειωτέον ότι οι αρχικοί ανάδοχοι του έργου είναι σήμερα “κατεστραμμένες” κατασκευαστικές εταιρείες. Επίσης εκ των υστέρων αποδείχθηκε ότι το έργο δημοπρατήθηκε βεβιασμένα, χωρίς να υπάρχει πλήρης και ολοκληρωμένη μελέτη ( τεχνική & γεωλογική),
χωρίς να έχουν δρομολογηθεί οι διαδικασίες απαλλοτριώσεων, ούτε να έχουν εξεταστεί θέματα που αφορούσαν την αρχαιολογία. Αποδείχτηκε επίσης λαθεμένη η επιλογή της «σαλαμοποίησης του έργου», με την κατάτμηση του σε 4 εργολαβίες , όπως και η αποδοχή των υπερβολικά μεγάλων εκπτώσεων (άνω του 50%) που είχαν δοθεί από τους αναδόχους.
Η πορεία και η ολοκλήρωση του έργου.
Μέχρι και το 2015 το έργο ουσιαστικά παρέμεινε ανενεργό και χρειάστηκαν πολλαπλές εργολαβίες και διαφορετικοί τεχνικοί ελιγμοί για να αντιμετωπιστούν σύνθετα προβλήματα και εμπόδια και να «ξεκολλήσει». Τελικά και μετά από πολλές προσπάθειες στις 24 Απριλίου 2019 ( με Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και λίγο πριν τις εκλογές ) παραδόθηκε το πρώτο τμήμα του έργου, μήκους 14 Km, στο δυτικό άκρο του.
Τρία χρόνια αργότερα, στις 22 Ιουλίου 2022 ( με Κυβέρνηση ΝΔ) παραδόθηκε και το δεύτερο τμήμα μήκους 17Km, γνωστό και ως παράκαμψη Αμφιλοχίας.
Και τελικά πριν λίγες μέρες δόθηκε και το τελευταίο τμήμα και ολοκληρώθηκε αυτό το πολύπαθο και «στοιχειωμένο» έργο που δυστυχώς αποτελεί αρνητικό παράδειγμα για το πώς σχεδιάζονται και εκτελούνται τα δημόσια έργα στη χώρα μας..
Όμως παρά τη μεγάλη καθυστέρηση, σ’ αυτές τις περιπτώσεις συνηθίζουμε να λέμε: «τέλος καλό ..όλα καλά», ευχόμενοι παράλληλα ο καινούριος αυτοκινητόδρομος να είναι καλοτάξιδος και φέρει στον τόπο μας αυτά που μας στέρησαν τα τελευταία πολλά χρόνια.
Απομένουν να γίνουν πολλά ακόμη στην περιοχή και θα τα πετύχουμε μόνο με συνεργασία και αγωνιστική διεκδίκηση…